Baza wiedzy

W życiu codziennym bardzo często zdarza nam się używać zapożyczeń z różnych języków, chociaż czasami nie jesteśmy tego do końca świadomi. Najwięcej elementów obcych w języku polskim pochodzi z pewnością z języka angielskiego, który współcześnie funkcjonuje na świecie jako lingua franca. Jeśli jednak spojrzymy w kierunku naszych zachodnich sąsiadów, zobaczymy, że również odgrywają ważną rolę w procesie kształtowania naszej mowy.   To, co łączy Polskę i Niemcy, to nie tylko granica państw, ale też długa historia i intensywnie podtrzymywane stosunki biznesowe. Nie można się więc dziwić, że w polszczyźnie możemy wyodrębnić także spory zasób słownictwa, który zawdzięczamy językowi niemieckiemu. Jakie są zapożyczenia z języka niemieckiego we współczesnym języku polskim? Jaka jest historia zapożyczeń z języka niemieckiego? Na zapożyczenia z języka niemieckiego stosuje się również określenie „germanizmy”. Chcąc doszukać się momentu ich pojawienia w języku polskim, musimy cofnąć się do czasów średniowiecznych. Wówczas całe centrum życia gospodarczego skupiało się wokół handlu, a do powstających w naszym kraju miast zaczęli zjeżdżać liczni niemieccy kupcy i handlarze. To właśnie za ich sprawą większość zapożyczeń z języka niemieckiego dotyczy zwrotów z obszaru handlu, prawa i budownictwa, wynikających w dużej mierze z wymienianych między sobą pojęć i powiedzeń.   Warto również wspomnieć, że germanizmy od początku pojawienia się w przestrzeni naszego języka wywierały istotny wpływ na lokalnie używane odmiany języka i gwary, i w tym miejscu prawdopodobnie większość z nas automatycznie pomyśli o Śląsku. Tak naprawdę zwiększoną obecność germanizmów w języku, zwłaszcza potocznym, spotkamy na wszystkich terenach, które historycznie były najbardziej związane z obszarem niemieckojęzycznym, czyli na całym terenie zaborów pruskiego i austriackiego. Przykłady zapożyczeń z języka niemieckiego Dziedziną, w której zapożyczenia z języka niemieckiego stanowią wyjątkowo liczną grupę, jest z pewnością prawo. Należą do niej m.in. słowa określające pełnioną przez daną osobę funkcję, np. kanclerz (niem. Kanzler), sołtys (niem. Schultheiss) lub wójt (niem. Vogt). Wiele niemieckich zapożyczeń to również wyrazy związane z miastem, które powstały w okresie lokacji miast średniowiecznych i nadawania im oficjalnych statusów prawnych w XIII-XVI w., a wśród nich bardzo znane…

Dużo słyszy się, że bez zaawansowanej znajomości gramatyki i słownictwa, a także bez idealnej wymowy, nie ma w ogóle sensu odzywać się po francusku, bo na pewno spotka się to z dezaprobatą rozmówcy.   Panuje także stereotyp, że Francuzi nie przepadają za obcokrajowcami próbującymi mówić w języku Moliera, a wszelkie tego typu starania uważają za śmieszne. Czy tak rzeczywiście jest? Jak długo trzeba uczyć się francuskiego, żeby móc swobodnie zamówić café w towarzystwie croissant? A co z bardziej dogłębną znajomością języka? Zadajmy więc sobie następujące pytanie: czy język francuski jest trudny?     Debiutantom dla kurażu Zacznijmy od łatwiejszych aspektów języka francuskiego. Przede wszystkim pamiętajmy, że rozpoczynając naukę, możemy od razu zacząć przyswajać słówka, korzystając ze wspólnego dla naszych języków alfabetu łacińskiego. Również większość konstrukcji pokrywa się z naszymi: takie same składowe i szyk zdania (podmiot, orzeczenie, dopełnienie), stawianie pytań przez odpowiednią intonację lub przez dodanie partykuły „czy” na początku zdania itp. Oprócz tego sprawę zdecydowanie ułatwia nam powszechność języka zakochanych. Tyczy się to nie tylko dostępności lektorów czy materiałów do nauki, ale przede wszystkim pakietu francuskich słów już nam znanych – z piosenek, gastronomii czy szeroko pojętej kultury.   C’est la vie i do przodu! Czy język francuski jest trudny? Nie, kiedy okazuje się, że część słów już znamy, a nawet sami ich używamy, bo stały się one zapożyczeniami w języku polskim. Przyjrzyjmy się kilku przykładom: cydr (le cidre), farsz (la farce), marynata (la marinade), dewolaj (de volaille, dosłownie: „z drobiu”) czy szampan (champagne). Świadomie bądź nie, wplatamy w nasze wypowiedzi także wiele innych francuskich sformułowań: en face, à propos, déjà vu, crème de la crème, rendez-vous czy vis-à-vis.   Reguły prêt-à-porter Wątpliwości co do tego, czy francuski jest trudny, nie wzięły się jednak znikąd. Pomimo tego, że używamy w nim znanych nam liter, to wymowa układanych z nich słów często jest już dla nas zupełnie obca. W języku francuskim królują samogłoski. Często tworzone przez nie dźwięki są do siebie bardzo podobne, a potrafią diametralnie zmienić znaczenie słowa. Dodatkowo panuje…