Baza wiedzy

Dni tygodnia należą do jednych z pierwszych słów poznawanych w trakcie nauki języka obcego. Jeśli chodzi o angielskie nazwy, możemy się też często spotkać z nimi w życiu codziennym – chociażby korzystając z kalendarza.   Angielskie nazwy dni tygodnia są zatem dobrze znane większości ludzi. Czy wiecie jednak, co wspólnego mają z bohaterami Marvela? Okazuje się bowiem, że etymologia (czyli pochodzenie) tych słów jest szalenie interesująca i raczej nieznana szerszej publiczności. Znajdziemy tam nordyckich bogów, ciała niebieskie oraz odwołania do łaciny i staroangielskiego. Przyjrzyjmy im się z bliska i rozszyfrujmy, do czego odnosi się nazwa każdego z dni.   Poniedziałek, czyli księżyc Nazwa pierwszego z dni tygodnia pochodzi od łacińskiego dies Lunae, po angielsku: the day of the Moon, czyli dzień księżyca. W staroangielskim brzmiała ona Monandæg – w miarę upływu czasu i zmian zachodzących w języku przekształciła się w dzisiejszy Monday.   Wtorek, czyli wojna Znów mamy mały odnośnik do łaciny, w której ten dzień był poświęcony bogowi wojny – Marsowi. Jednak jako że język angielski należy do rodziny języków germańskich, rzymskiego boga zastąpił rodzimy Tyr (ang. Tiw). Stąd dzień na chwałę Tyra (Tiw’s day), obecnie znany jako Tuesday.   Środa, czyli mądrość Razem ze środą przychodzi do nas pierwsza postać pojawiająca się w komiksach i filmach Marvela – Odyn, nordycki bóg mądrości, władzy, poezji i magii, sprzyjający także wojownikom. Znany jest również jako Wodan i to pod tym imieniem skrył się w nazwie środy, która najpierw funkcjonowała pod nazwą Wodan’s day, aby następnie ewoluować w obecny Wednesday.   Czwartek, czyli pioruny W czwartek do akcji wkracza Thor, kolejny nordycki bóg – bóg burzy i piorunów, sił witalnych, a także rolnictwa (ze względu na jego władzę nad deszczem). Zapewne niewiele osób zdaje sobie sprawę z obecności popkulturowego bohatera w tym dniu, choć jest ona dosyć dobrze widoczna, w końcu Thor’s day → Thursday.   Piątek, czyli bogini To, że dzień otwierający weekend został nazwany od imienia bogini, nie ulega wątpliwości, jednak źródła spierają się co do tego, o której…

Bezsprzecznie ogromną popularność Norwegii, jak i samemu językowi norweskiemu, przyniósł serial SKAM, który dzięki swojej prostocie i autentyczności okazał się światowym fenomenem. Historie licealnej paczki przyjaciół z Oslo przyciągnęły przed ekrany miliony widzów, nie tylko ze Skandynawii czy Europy, ale z całego świata. To właśnie dzięki niemu coraz więcej młodych osób, śledząc losy charyzmatycznych bohaterów, zaczęło zastanawiać się, czy norweski jest trudny.   Pomimo że Norwegia jest krajem większym od Polski, językiem norweskim posługuje się zaledwie około 5 milionów ludzi. Język ten należy do grupy języków germańskich, co powoduje, że niekiedy możemy napotkać w nim słówka brzmiące znajomo, które wywodzą się najczęściej z języka niemieckiego. Ale czy to znaczy, że norweski jest fonetycznym bliźniakiem niemieckiego? Nic bardziej mylnego, niech was nie zmylą pojedyncze niemiecko brzmiące słowa: norweski może poszczycić się oryginalną melodyjnością i śpiewnością języka, niezwykle trudną do nauczenia, szczególnie dla obcokrajowca, którego język należy do innej rodziny językowej. A zatem, czy to jedyna trudność, z którą przyjdzie nam się zmierzyć podczas nauki norweskiego?   Norweski – fonetyka i dialekty Pierwszą rzeczą, którą odkrywamy, zagłębiając się w ten język, jest brak jednego, tego „właściwego” norweskiego. Nie istnieją konkretnie sprecyzowane standardy wymowy; zamiast tego w użyciu jest ponad 400 różnych dialektów. Z czego wynika tak duże zróżnicowanie języka norweskiego? Odpowiedź jest prosta – z ukształtowania terenu oraz historii. Norwegia jest krajem górzystym, co w przeszłości bardzo utrudniało ludziom przemieszczanie się, w wyniku czego w większości norweskich wiosek wykształciły się przeróżne dialekty, niektóre bardziej przypominające duński, a inne szwedzki. Oficjalnie są przyjęte dwie główne odmiany języka pisanego – Bokmål, używany przez około 90% Norwegów, oraz Nynorsk, używany głównie w zachodniej Norwegii. Zanim jednak, po tym co przeczytaliście, odpowiecie sobie twierdząco na pytanie, czy norweski jest trudny, dajcie sobie czas i nie zrażajcie się tą różnorodnością. Bądźcie otwarci, bo norweski jeszcze na pewno nie raz was zaskoczy! Czasami nawet sami Norwedzy mają problemy ze zrozumieniem swoich rodaków.   W czym tkwi problem? Słówko Jeg (po polsku ja) będzie wyglądało tak w Bokmålu, ale…