Baza wiedzy

Barcelona to jedno z najbardziej tajemniczych i inspirujących miast. To także cel wielu podróży, w którym każdy będzie w stanie znaleźć coś dla siebie.   Osoby żądne wrażeń i poszukujące miejsc oferujących rozrywkę przez dwadzieścia cztery godziny na dobę z pewnością poczują się tu jak ryba w wodzie. Nie mniej zafascynowane są mole książkowe, które do Barcelony pielgrzymują, by na własnej skórze przekonać się o magii miejsc opisanych przez jednego z najpopularniejszych hiszpańskich pisarzy, Carlosa Luiza Zafóna. Antonio Gaudi – architekt Barcelony Atmosfera Barcelony czaruje już od pierwszych stron książek. Sam autor natomiast dorastał w okolicy, której krajobraz zdominowała katedra Sagrada Família. Kto jest odpowiedzialny za to niezwykłe dzieło? Jaka jest jego symbolika? I czy są szanse, by kiedykolwiek ukończono jego budowę? Prace nad świątynią trwają już od przeszło 100 lat, a ich zakończenie szacuje się na okolice roku 2026. Antonio Gaudi, spod którego ręki wyszedł projekt monumentalnej budowli, życzył sobie, aby świątynia została wykończona dzięki datkom przekazywanym przez osoby prywatne; korzystanie z finansowania rządowego nie wchodziło w grę, przez co moment jej ukończenia znacząco się odwleka. Architekt zmarł w momencie, gdy świątynię ukończono w zaledwie 25%, ale sam przyznawał, że „jego klientowi się nie spieszy”. Jedna z najsłynniejszych nieukończonych budowli W chwili obecnej z 18 planowanych strzelistych wież skonstruowano 8. Wszystkie wieże symbolizują 12 apostołów, 4 ewangelistów, Maryję oraz Jezusa; ta ostatnia jest najwyższa, a w chwili ukończenia to właśnie dzięki niej Sagrada Família powinna zyskać miano najwyższego kościoła na świecie. Niezwykłe są także trzy fasady – każda z nich przestawia pewien etap życia Chrystusa, od jego dzieciństwa, poprzez mękę Pańską, aż po dzieje po zmartwychwstaniu. Wnętrze bazyliki jest nie mniej imponujące, a z założenia ma przedstawiać Jerozolimę. Wszystkie ściany są ozdobione płaskorzeźbami przedstawiającymi ornamenty i rzeźby. Dla wielu osób odwiedzenie świątyni jest jednym z najważniejszych punktów wyprawy do Barcelony. Warto jednak pamiętać, że o ile można do woli podziwiać ją z zewnątrz, tak wstęp jest już płatny, a zwiedzanie wież wiąże się z opłaceniem luksusu wjazdu windą. Magia monumentalnej…

Ze względu na wielką siłę oddziaływania chrześcijaństwa tłumaczenia Biblii zawsze zajmowały uprzywilejowaną pozycję w dziejach przekładu.   Istotne dla rozwoju religii i kształtowania wyobraźni religijnej, odgrywały i odgrywają również rolę kulturotwórczą, dostarczając modelu nie tylko dla sposobu wyrażania się duszpasterzy, ale też dla mówienia i myślenia o duchowości i moralności w ogóle. Przekłady Pisma Świętego były (i są nadal) wielkimi przedsięwzięciami, wymagającymi znajomości dawnych języków oraz, co równie istotne, realiów i sposobu postrzegania świata w czasach powstawania Biblii. Przekłady średniowieczne Wersją Pisma Świętego, która dotarła do Polski wraz z chrześcijaństwem, była Wulgata, czyli łacińskie tłumaczenie Biblii dokonane przez Świętego Hieronima na przełomie IV i V wieku. Najstarsze zachowane polskie tłumaczenia Pisma Świętego z łaciny pochodzą z XIV i XV wieku: to Psałterz floriański oraz Psałterz puławski, czyli pierwsze przekłady psalmów. XV-wieczne fragmenty Biblii zachowały się także w modlitewnikach i kazaniach. Najpełniejszym średniowiecznym tekstem biblijnym, który przetrwał do dziś, jest jednak Biblia królowej Zofii, czwartej żony Władysława Jagiełły (Biblia szaroszpatacka). Tak po raz pierwszy ukazuje się w języku polskim cały Stary Testament. Złoty wiek tłumaczeń biblijnych W XV i XVI pojawiają się kolejne przekłady, drukowane w pierwszych polskich drukarniach. Czytelnik polski otrzymuje również katolickie tłumaczenie Nowego Testamentu jako część pierwszej kompletnej wersji polskiej ksiąg biblijnych, tzw. Biblii Leopolity (1561). Wraz z reformacją pojawiają się liczne przekłady protestanckie: Mikołaj Rej wydaje tłumaczenie Psałterza Dawidowego, Stanisław Murzynowski i Jan z Sącza tłumaczą Nowy Testament, kalwini publikują Biblię brzeską (1563), a arianie – Biblię nieświeską (1572). Przekładami obowiązującymi w następnych stuleciach staną się jednak publikacje późniejsze o kilkadziesiąt lat: dla katolików bazą będzie Biblia Wujka (tłumaczenie biblijnych ksiąg dokonane przez jezuitę Jakuba Wujka, wydane w 1599), zaś dla protestantów – Biblia gdańska (1632). Współczesne tłumaczenia Biblii W kolejnych wiekach podejmowano próby uwspółcześnienia przekładu Wujka, jednak to w ostatnim stuleciu pojawiły się najbardziej wartościowe tłumaczenia ksiąg biblijnych, zwłaszcza te z języków oryginalnych. Całościowego przekładu Biblii dokonano w latach 60., z okazji tysiąclecia chrztu Polski. Biblia Tysiąclecia, tłumaczona pod kierunkiem tynieckich benedyktynów, stała się oficjalną wersją…