Maj to czas, kiedy wreszcie możemy złapać oddech po szeregu zimnych miesięcy, schować ciężkie ubrania głęboko w szafie i podziwiać coraz bujniejszą przyrodę. Dla wielu osób początek maja oznacza także plany urlopowe, spotkania przy grillu, imprezy na świeżym powietrzu i kapryśną pogodę, która jednak nie przeszkadza w świętowaniu długiego weekendu.

 

Choć w Europie obchody majówki obracają się wokół wspólnej osi, jaką jest celebracja nadejścia wiosny, różnią się nieco w zależności od kraju i regionu. Dziś pod lupę bierzemy niemiecką majówkę i pewną oryginalną tradycję, która jest szczególnie popularna u naszych zachodnich sąsiadów.

 

Majówka w Niemczech – składniki obowiązkowe

Najbardziej rzucający się w oczy element niemieckiej majówki to bez wątpienia maibaum – drzewo majowe. Rzuca się w oczy dosłownie, bo przeważnie góruje nad swoim otoczeniem. Drzewo lub słup majowy to długi, okorowany pień, odpowiednio przyzdobiony i umocowany w centralnym punkcie miejscowości. Jego ustawienie odbywa się na przełomie kwietnia i maja i stanowi sygnał, że rozpoczyna się maibaum fest, czyli świętowanie majówki.

 

Poza obchodami związanymi z drzewem majowym długi weekend w Niemczech wygląda podobnie jak w Polsce. Organizuje się koncerty i festyny ludowe, przy czym regiony wiejskie dzierżą palmę pierwszeństwa, jeśli chodzi o skalę obchodów. To bardzo towarzyskie święto –podczas majówki priorytetem są spotkania w gronie rodziny i znajomych, wspólne rozpalenie grilla, wyjście na imprezę czy po prostu spędzenie czasu razem.

 

Drzewko majowe i jego przygotowanie

Stworzenie maibaum to wieloetapowy proces, który trzeba rozpocząć z odpowiednim wyprzedzeniem. Należy wybrać odpowiednio wysokie, proste drzewo, ściąć je, a następnie dokładnie okorować i pozbawić gałęzi. Tak przygotowany pień jest malowany i zdobiony. Na jego szczycie zazwyczaj mocuje się zielony wieniec, a nawet kilka, a sam pień okręca zieloną girlandą. Na całej długości słupa mocuje się często proporczyki lub figurki. Mogą to być np. symbole lub postacie charakterystyczne dla danej miejscowości lub regionu.

 

Gotowe maibaum ustawia się na przełomie kwietnia i maja w istotnym punkcie miasta, najczęściej na placu. Proces stawiania słupa majowego to widowisko samo w sobie. Zgodnie z tradycją należy zrobić to ręcznie, wyłącznie z pomocą siły ludzkich mięśni i z wykorzystaniem specjalnych podpór. Obecnie jednak akceptowalne jest zastąpienie ludzkich ramion dźwigiem. Po ustawieniu drzewa rozpoczyna się festyn, podczas którego można zjeść grillowaną kiełbaskę, napić się piwa, wziąć udział w zabawach tanecznych i konkursach, czy po prostu spotkać się ze znajomymi w miłej atmosferze. Tradycje związane z samym maibaum w Niemczech to np. taniec wokół niego, zawody we wspinaczce na słup, rywalizacja między miejscowościami o tytuł największego i najpiękniejszego maibaum, czy nawet podejmowanie prób kradzieży drzewka z sąsiedniej miejscowości.

 

Gdzie jeszcze można zobaczyć słupy majowe?

Tradycje związane z drzewkiem majowym funkcjonują obecnie w różnej formie w wielu państwach europejskich, przy czym ich rozrzut geograficzny jest całkiem imponujący. Jeśli chodzi o Europę centralną, poza Niemcami słupy majowe spotkamy m.in. w Austrii, Szwajcarii i Czechach. W Szwecji i Finlandii stawianie słupa majowego stanowi element świętowania midsommar, czyli przesilenia letniego. Poza tym drzewka można znaleźć również np. w Wielkiej Brytanii, a nawet w niektórych regionach Włoch i Hiszpanii. Co więcej, tradycja dekorowania drzew majowych (tzw. maików) przetrwała także w Polsce, a konkretnie na Śląsku.

 

Uważa się, że stawianie i dekorowanie słupów majowych ma korzenie celtyckie i jest to pozostałość po dawnych zwyczajach związanych z obchodami przesilenia wiosennego i nocy Walpurgii. Istnieją teorie doszukujące się źródła tej tradycji w rytuałach mających na celu przepędzenie sił zła, celebrację nadejścia sezonu wegetacyjnego i zapewnienie płodności. Z pewnością warto przyjrzeć się bliżej tej barwnej tradycji podczas wizyty w Niemczech – a zainteresowanych innymi zwyczajami charakterystycznymi dla tego kraju zapraszamy do lektury naszego artykułu o Oktoberfest.