języki
21.07.2021
Alingua
Osoby rozpoczynające pracę z językiem – czy to studenci kierunków humanistycznych, czy początkujący tłumacze – często borykają się z pozornie błahymi zagadnieniami, które po uważnej analizie okazują się być o wiele bardziej skomplikowane. Z pewnością można zaliczyć do nich frazeologię języka polskiego, obudowaną całkiem grubą warstwą powszechnych błędów językowych. Wątpliwości dotyczące poprawności językowej najczęściej rozwiązuje odpowiednio dobrany słownik. A czy istnieje słownik frazeologiczny? W jaki sposób upewnić się, że użyty przez nas związek frazeologiczny jest poprawny? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć w dalszej części tekstu. Czym jest frazeologia? Ponieważ nie każdy z nas pamięta wszystkie określenia opisujące elementy języka, warto przypomnieć krótko, czym jest frazeologia. Ten dział językoznawstwa zajmuje się opisem związków frazeologicznych, a więc połączeń wyrazów, których znaczenie nie wynika ze znaczeń wyrazów składowych. Związki frazeologiczne mogą powielać się w wielu językach w danym kręgu kulturowym – przykładem mogą być wyrażenia zaczerpnięte z kultury antycznej (puszka Pandory) lub z Biblii (kolos na glinianych nogach). Czy jest słownik frazeologiczny? W gąszczu słowników języka polskiego na półce księgarni możemy znaleźć również słownik frazeologiczny. Są w nim ujęte związki frazeologiczne obecne w języku, ich definicje i przykłady poprawnego użycia. Ponieważ każdy język żyje i ewoluuje, również związki frazeologiczne podlegają temu procesowi – niektóre z nich wychodzą z użycia i stają się archaizmami, a na ich miejscu pojawiają się nowe, wykształcone przez zwyczaj językowy. Z tego powodu słowniki frazeologiczne, podobnie jak pozostałe rodzaje słowników, powinny być uaktualniane i modernizowane, tak aby wiernie odzwierciedlać zmiany zachodzące w mowie. W gronie słowników frazeologicznych języka polskiego jednym z najbardziej popularnych jest Słownik frazeologiczny PWN z przysłowiami, praca zbiorowa Anny Kłosińskiej, Elżbiety Sobol i Anny Stankiewicz. Warto również zwrócić uwagę na wydany w 2019 r. Słownik frazeologiczny PWN autorstwa Aleksandry Kubiak-Sokół, a także na niszowe, ale nie mniej interesujące słowniki dotyczące mitologizmów i biblizmów obecnych w języku polskim. Jak korzystać ze słownika frazeologicznego? Słownik frazeologiczny może okazać się potrzebny, gdy nie jesteśmy pewni, czy dany związek frazeologiczny brzmi dokładnie tak, jak nam się wydaje. Wiele…