Choć realizacja dobrego tłumaczenia jest pojęciem względnym, istnieje dość prosty sposób, by zrozumieć, co też kryje się pod tą enigmatyczną frazą – wystarczy spytać osoby zamawiające przekłady o ich oczekiwania.
Większość klientów spodziewa się szybko zrealizowanych i wiarygodnych tłumaczeń, które z łatwością zostaną zrozumiane przez rodzimych użytkowników obcego języka. Od wielu lat podnoszona jest także kwestia wierności oraz dosłowności – jak zatem wpływa ona na jakość tłumaczeń?
„(…) piękne nie są wierne, wierne nie są piękne” – czy aby na pewno?
Aby tłumaczenie można było uznać za dobre, musi ono stanowić wierne odzwierciedlenie tekstu źródłowego. Tu jednak pojawia się już pierwszy dylemat tłumacza – czy ważniejsze jest zachowanie dosłownego znaczenia, czy może jednak należy bardziej zatroszczyć się o to, aby tekst można było swobodnie przeczytać w obcym języku? Decyzja taka jest przede wszystkim uzależniona od charakteru tekstu. W przypadku dokumentów technicznych kluczowym aspektem jest spójność terminologiczna oraz zachowanie przejrzystości tekstu. Inne wymagania mają jednak osoby zgłaszające się z tłumaczeniami o charakterze literackim; dla nich najważniejsze jest to, aby zachowana została głębia literackiej magii, pełnia znaczenia przekazanego przez autora oraz lekkie pióro. Sam tłumacz powinien mieć zacięcie powieściopisarskie – a w niektórych przypadkach mówi się wręcz o tym, że powinien być równie utalentowany jak autor, którego dzieła przychodzi mu przetłumaczyć.
Tłumaczenie dobre dla odbiorcy
Rozwiązanie kwestii „wierność kontra dosłowność” nie gwarantuje jednak sukcesu. Niezwykle istotnym elementem dobrego tłumaczenia jest także uwzględnienie docelowych odbiorców, a w razie konieczności również lokalizacja tekstu bądź materiałów audiowizualnych. Dobre tłumaczenie powinno doskonale wtapiać się w realia obcej kultury oraz w niej swobodnie funkcjonować – to niezwykle istotne detale, które są kluczowe dla przedsiębiorstw wprowadzających swoje produkty i usługi na nowe rynki.
Kilka słów o najczęstszych oczekiwaniach
Poza zawiłościami lingwistycznymi istnieją również całkowicie podstawowe warunki, które powinny zostać spełnione podczas przygotowywania dobrego tłumaczenia. Zostaje ono starannie i estetycznie przygotowane, a następnie terminowo oddane oczekującemu klientowi. W doskonale przygotowanym tekście nie pojawiają się literówki ani błędy ortograficzne lub interpunkcyjne, stosowane słownictwo jest spójne, a tłumaczenie stanowi integralną całość. Oczywiste? Być może, ale znalezienie tekstu spełniającego wszystkie te kryteria nie jest wcale aż tak proste.
