Wybór ścieżki zawodowej jest jednym z najtrudniejszych dylematów, przed którymi stają młodzi ludzie u progu dorosłości.
Czy zdolności językowe to wszystko, czego potrzebują przyszli adepci sztuki tłumaczeniowej? Czy doskonała znajomość języków obcych wystarczy, by sprawdzić się w najtrudniejszych wyzwaniach związanych z przekładem – i jakie cechy powinien posiadać dobry tłumacz?
Języki obce to nie wszystko – poznaj swój język ojczysty!
Podstawowym kryterium jest doskonała znajomość języka – ale nie tylko obcego. Wbrew pozorom, język ojczysty tłumacza również musi być doskonale opanowany, a nie jest to wcale aż tak oczywiste. To dlatego podczas zgłębiania tajników filologii obcych warto przypominać sobie zasady dotyczące języka ojczystego. W tym przypadku sprawdza się jedno – systematyczna praca, przekładająca się na zdolność swobodnego wyrażania swoich myśli za pomocą języków obcych. Choć można byłoby się spodziewać, że osoba spełniająca te warunki jest już na najlepszej drodze do osiągnięcia sukcesu w dziedzinie translatoryki, jest jeszcze wiele obszarów, które są kluczowe dla dobrego tłumacza.
Tłumaczenie pisemne – praca dla perfekcjonisty i nauka przez całe życie
Zupełnie inny zestaw cech wpłynie korzystnie na rozwój tłumacza zajmującego się głównie przekładami pisemnymi, a innych na rozwój osoby realizującej tłumaczenia ustne. Wykonywanie tych pierwszych jest domeną perfekcjonistów; dzięki możliwości długotrwałego skoncentrowania się na powierzonym im zadaniu, nanoszeniu licznych poprawek oraz spoglądaniu na dany fragment tekstu z różnych perspektyw tłumacze pisemni mogą dążyć do przygotowania idealnego tekstu. Charakteryzuje ich też duża rzetelność, co można łatwo zauważyć, oceniając spójność tekstu na poziomie leksykalnym. Sporadycznie jednak przekładane teksty są związane z językiem potocznym. Tutaj niezbędne okazują się dodatkowe umiejętności oraz wykształcenie – lub chociaż chęć do poszerzania własnych horyzontów. Tłumacze powinni posiadać rozległą wiedzę ogólną oraz dogłębną wiedzę o kulturze języka – zarówno tekstu źródłowego, jak i docelowego. Tylko w ten sposób mogą oni zagwarantować, że przekładana treść zostanie prawidłowo odebrana przez czytelników z drugiego końca świata. Tłumacze literaccy z kolei winni wykazywać się kreatywnością – chociaż powinni też znać jej granice.
Tłumaczenia ustne – dreszcz emocji, adrenalina i aktorskie zdolności
Inne cechy sprawią natomiast, że dana osoba doskonale sprawdzi się, realizując zadania powierzane tłumaczom ustnym. Ci specjaliści powinni wykazać się niezwykłą podzielnością uwagi, ale również bardzo wysoką koncentracją podczas realizacji tłumaczenia. Istotny jest refleks, rezolutność oraz umiejętność szybkiego radzenia sobie z własnymi pomyłkami i akceptowania ich. Ważna jest dobra pamięć, a także – o czym wiele osób zdaje się zapominać – doskonała dykcja. Cechą, która pozwala łatwo zweryfikować predyspozycje do takiej pracy, jest odporność na stres. Tłumaczenia konsekutywne wymagają od tłumacza przebywania tuż obok prelegenta na scenie, a zatem taka osoba nie powinna też stresować się wystąpieniami publicznymi.
Choć mogłoby się wydawać, że praca tłumacza wymaga „jedynie” doskonałej znajomości języka obcego i ojczystego, rzeczywistość może zaskakiwać nie tylko nowicjuszy, ale i doświadczonych specjalistów. W tej pracy trudno o przewidywalność – może właśnie dlatego przyciąga ona tyle kreatywnych i ciekawych świata osób.
